Wat?
De engelse term “frozen shoulder” betekent letterlijk “bevroren schouder”. Deze term geeft zeer goed aan wat het probleem inhoudt: de schouder verstijft en wordt dus minder en minder beweeglijk.
Er bestaan verschillende benamingen voor: schouderverstijving, frozen shoulder, adhesieve capsulitis, …
Frozen shoulder komt meer voor bij suikerzieken (diabetici), bij mensen met schildklierproblemen, patiënten met een verlamming (zoals na CVA), en ook meer bij het blanke ras. Bepaalde hart-, long- en buikaandoeningen kunnen aanleiding geven tot een frozen shoulder.
Het meest frekwent worden vijftigers aangetast, maar soms ook wat jongere of oudere patiënten.
Wanneer je ooit een frozen shoulder hebt gehad, is de kans dat je andere schouder ooit dezelfde aandoening ontwikkelt ongeveer 10 %.
De oorzaak van de aandoening is niet bekend. Wel dient men een onderscheid te maken tussen primaire en secundaire frozen shoulder.
Met primaire frozen shoulder wordt bedoeld dat de aandoening aanwezig is zonder uitlokkende letsels in het schoudergewricht. De aandoening is als een ziekte op zich die het schoudergewricht treft.
Bij secundaire frozen shoulder treedt de aandoening op in het kader van een andereschouderaandoening: na een breuk met lange immobilisatie, bij scheuren van de rotator cuff pezen in de schouder, bij langdurige bestaande impingement en ontstekingen in en rond de schouder, na operaties aan de schouder, enz… Meestal is de verstijving hier aanwezig door onvoldoende beweging in het schoudergewricht te bewaren, maar dit is niet altijd zo.
Bij frozen shoulder wordt de gewrichtskapsel, die als een zak rond het schoudergewricht gespannen is, dikker en minder elastisch. De schouderkapsel verschrompeld als het ware, en dit uit zich in een verminderde beweeglijkheid van de schouder. Het meest typische is de verminderde ‘rotatie’. Rotatie betekent draaibewegingen in de schouder. Het wordt voor de patiënt moeilijk om de hand/arm naar buiten te draaien, en ook naar binnen draaien (bv naar de rug reiken met de hand) wordt moeilijk tot zelfs onmogelijk. Geleidelijk aan worden bewegingen in de hoogte ook beperkt. In extreme gevallen kan men zelfs nog moeilijk aan het haar of het hoofd.
De begeleidende ontstekingsverschijnselen in het gewricht zorgen mede voor pijn, die dag en nacht aanwezig kan zijn.
De diagnose wordt gesteld door het ‘klinisch onderzoek’. Wanneer uw arts u onderzoekt, kan hij meestal vrij snel de diagnose stellen. Het onderscheid tussen een primaire en secundaire frozen shoulder is wel veel moeilijker.
Men kan de aandoening herkennen tijdens een “arthrografie”, en ook op het NMR-onderzoek. Tijdens een arthrografie wordt contraststof in het gewricht ingespoten. Men zal een duidelijk kleiner volume van het gewricht zien, en een verschrompelde, ingetrokken kapsel. Zeker in de beginstadia is dit nochtans niet altijd zo duidelijk. Met de technische onderzoekingen (echografie, RX-foto’s, contrastfoto’s, CT-scan en NMR-scan) gaat men eerder onderliggende oorzaken (cf hoger) die leiden tot een secundaire frozen shoulder kunnen opsporen. De beste diagnostiek voor het aanwezig zijn van een frozen shoulder zelf, is en blijft het onderzoek van de patiënt door een deskundig arts.
